aplikováno pouze na období neolitu, resp. jak s daty, která pro obë období získal kompletné z AMÖR, pracoval Pokud student tyto problematické aspekty práce konnsi uspokojivë nevysvëtlí, musím bohužel hodnotit práci jako nevyhovuJící, z düvodu nesplnëní zadání a nevyhovující práci s literaturou. Ka edra archeologie, Odkrycie Kornelki wydatowane! Odnaleziony przedmiot pochodzi z okresu neolitu i datowany jest między 6000-6500tys lat. Powstał on z krzemienia czekoladowego z gór świętokrzyskich i był 1957–1988. W ich wyniku odsłonięto otwartą osadę kultury łużyckiej (ok. VII–V wiek p.n.e.) oraz grodzisko doby plemiennej (przełom VII/VIII–IX wieku). Badania geofizyczne związane były z zagrożeniem tego stanowiska procesami erozyjnymi oraz niszczeniem przez uprawy rolne, a także z niewielkim stopniem rozpoznania całego obiektu. Osadnictwo z okresu neolitu. In K. Harmatowa, J. Machnik and M. R ybicka (eds), Natural . environment and man on the upper Dnister – Region of the Halyč-Bukačivci Basin – in pr ehistory . Przyjmuje się, że gromady ludzkie przybywały na ziemie polskie, opanowane wcześniej przez trwające ponad 200 tysięcy lat zlodowacenie, zwane od nazwy podalpejskiej rzeczki zlodowaceniem (epoką lodową) Mindel, w czasie tzw. interglacjału, czyli okresu międzylodowcowego ‒ Mindel-Riss, zwanego także interglacjałem holsztyńskim (od Vay Tiền Nhanh Chỉ Cần Cmnd Nợ Xấu. Strona główna Historia i kultura PAP © 2012 / W Święcicy (gm. Obrazów, pow. sandomierski) znaleziono pochówek sprzed kilku tysięcy lat, w którym złożono szczątki kobiety i dziecka – poinformowała PAP Monika Bajka z Muzeum Okręgowego w Sandomierzu. W wydrążonej niszy archeolodzy znaleźli rozczłonkowane ciała dwóch osób – dorosłej kobiety i małego dziecka. Obok, w dużym zagłębieniu, na którego dnie palono ogień, znajdowały się kości kończyn dużego zwierzęcia. Wśród szczątków zmarłych ludzi, odkryto dużą amforę, bogato ornamentowaną motywami, które wykonano stempelkami i sznurem. Zdaniem archeologów, w naczyniu zapewne złożono zmarłym jakiś napój. Oprócz tego badacze natknęli się na skupisko dużych kamieni kwarcytowych. „Być może szczątki zmarłych zostały nimi przywalone lub zamykały one wejście do niszy i w jakimś czasie po złożeniu szczątków zmarłych zawaliły się” – przypuszcza Monika Bajka. Pod kamieniami, przy kościach dziecka, znaleziono mały pucharek zdobiony odciskami sznura i okrągłego stempelka oraz cztery ozdoby wykonane z bursztynu. Do grobu, obok amfory, złożono też żuchwę świni. „Pochówek ze Święcicy jest o tyle ciekawy, że wykazuje cechy dwóch kultur archeologicznych: amfor kulistych (technologia wykonania naczyń, jama ze śladami palenia ognia) i złockiej (niszowa forma grobu, ale bez bruku kamiennego, formy naczyń) i stanowi przypuszczalnie stadium pośrednie pomiędzy tymi jednostkami kulturowymi lub też pochodzi z najwcześniejszej fazy istnienia kultury złockiej” – wyjaśnia archeolog. Jak tłumaczy Monika Bajka, pochówki zbiorowe, w których kości ułożone są bez porządku anatomicznego, są znane w obrządku pogrzebowym kultur z okresu późnego neolitu: amfor kulistych i złockiej, które przebywały w okolicach Sandomierza w okresie około 3200-2500 lat Archeolodzy znajdują często w grobach tej ludności niekompletne szkielety, jak ma to miejsce w przypadku grobu ze Święcicy. „Rozczłonkowanie ciał złożonych do grobu może świadczyć o tym, że pierwotnie zwłoki zmarłych przechowywano w innym miejscu oraz o urządzaniu jakichś obrzędów ze szczątkami zmarłych, np. uczt kanibalistycznych. Jak się uważa, miały one na celu utrzymanie związku ze zmarłym, przelanie sił czy przejęcie jego cech. Do jakichś celów rytualnych służyła zapewne znajdująca się obok niszy z pochówkiem jama ze śladami palenia ognia i z kośćmi zwierzęcymi” – dodaje Bajka. Pochówek odkrył przypadkowo mieszkaniec Święcicy podczas kopania podjazdu do garażu przy swoim domu. Znalezisko zgłosił do Muzeum Okręgowego w Sandomierzu. Prace badawcze rozpoczęto w lipcu 2012 roku. (PAP) szz/ tot/ KRAJ ŚWIAT Szanowny Czytelniku, Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) informujemy Cię o przetwarzaniu Twoich danych. Administratorem danych jest Fundacja PAP,z siedzibą w Warszawie przy ulicy Bracka 6/8, 00-502 Warszawa. Chodzi o dane, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług, w tym stron internetowych, serwisów i innych funkcjonalności udostępnianych przez Fundację PAP, głównie zapisanych w plikach cookies i innych identyfikatorach internetowych, które są instalowane na naszych stronach przez nas oraz naszych zaufanych partnerów Fundacji PAP. Gromadzone dane są wykorzystywane wyłącznie w celach: • świadczenia usług drogą elektroniczną • wykrywania nadużyć w usługach • pomiarów statystycznych i udoskonalenia usług Podstawą prawną przetwarzania danych jest świadczenie usługi i jej doskonalenie, a także zapewnienie bezpieczeństwa co stanowi prawnie uzasadniony interes administratora Dane mogą być udostępniane na zlecenie administratora danych podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa. Osoba, której dane dotyczą, ma prawo dostępu do danych, sprostowania i usunięcia danych, ograniczenia ich przetwarzania. Osoba może też wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych. Wszelkie zgłoszenia dotyczące ochrony danych osobowych prosimy kierować na adres fundacja@ lub pisemnie na adres Fundacja PAP, ul. Bracka 6/8, 00-502 Warszawa z dopiskiem "ochrona danych osobowych" Więcej o zasadach przetwarzania danych osobowych i przysługujących Użytkownikowi prawach znajduje się w Polityce prywatności. Dowiedz się więcej. Wyrażam zgodę Copyright © Fundacja PAP 2022 Neolit, młodsza epoka kamienia, faza rozwoju społeczeństw ludzkich wiążąca się z przejściem od myślistwa i zbieractwa do gospodarki produkcyjnej opartej na rolnictwie i hodowli. Końcowy okres epoki kamienia, poprzedzający epokę brązu. Początek neolitu datuje się na ok. 7000 lat trwał do ok. 2 tys. lat (na ziemiach polskich ok. 4500 do 1700 W okresie neolitu pojawiły się narzędzia i broń wykonane z kamieni gładzonych, stąd dawna nazwa - epoka kamienia gładzonego. Przejście do gospodarki rolniczo-hodowlanej zdynamizowało ogólny rozwój ludzkości. Powstały skupiska osadnicze, a także pierwsze organizmy państwowe nad Eufratem i Tygrysem (Mezopotamia), Nilem (Egipt), Indusem. Rozwinęły się kultury europejskie, kultury naddunajskie. U progu VI tysiąclecia opanowano technikę wytwarzania ceramiki. W okresie neolitu pojawiło się górnictwo jako zorganizowana forma aktywności gospodarczej. Unikatowym zabytkiem o światowej sławie jest neolityczna kopalnia krzemienia w Krzemionkach Opatowskich, u podnóża Gór Świętokrzyskich. Powiązane hasła W neolicie tylko mała część mężczyzn przekazywała swoje geny – dzieci miał jeden mężczyzna na 17 kobiet. Badacze próbują ustalić, jakie były przyczyny takiej nierówności. Epoka neolitu to fascynujący okres w dziejach ludzkości. Wydawałoby się, że był to czas pokoju i łagodności, w końcu bojowi myśliwi wymienili łuki, oszczepy i noże na motyki i siekierki. Z badań wynika, że było jednak na odwrót. Ogromne budowle megalityczne, których przeznaczenie nie zawsze jest jasne, wymagały doskonałego zarządzania i przymuszania ludzi do ciężkiej pracy. Są też ślady masakr i potwornych praktyk, zapewne kultowo-magicznych, podczas których mordowano i ćwiartowano ludzi. W to wszystko ciekawie wpisują się badania genetyczne. Okazuje się, że pod koniec neolitu, czyli ok. 7–5 tys. lat temu, swoje geny przekazywał tylko jeden mężczyzna na 17 kobiet. Linia męska była więc genetycznie mocno zredukowana. Genetyczne wąskie gardło w neolicie Do takiego wniosku doszedł międzynarodowy zespół naukowców kierowany przez Monikę Karmin z uniwersytetu w Tartu w Estonii. Na łamach „Genome Research” (2015 r.) zauważyli oni w okresie późnego neolitu rodzaj „genetycznego wąskiego gardła” na chromosomie Y, odpowiedzialnym za przekazywanie genów w linii męskiej (za linię żeńską odpowiada DNA mitochondrialne). Czyżby populacja mężczyzn gwałtownie wyginęła? Czy też większość z nich stała się bezpłodna? Nawet jeśli weźmie się pod uwagę, że stres i choroby związane ze zmianą stylu życia (przejściem z myślistwa i zbieractwa na uprawę roli) spowodowały podwyższoną śmiertelność słabszych niż dziewczynki chłopców lub przyczyniły się w jakiś sposób do ich bezpłodności, to nie wyjaśnia aż tak dużej dysproporcji. Czytaj także: Kobiety i mężczyźni. Co nas w sobie przyciąga? Mężczyźni nie rozmnażali się ze względu na zmiany kulturowe? Co się zatem stało? Zwolennicy dominacji matriarchatu i rządów Wielkiej Bogini Matki mogliby tu znaleźć argument dla hipotezy o silnych społecznościach kobiet, które wykorzystywały mężczyzn jedynie jako „samców rozpłodowych”. Niestety przeczą temu znaleziska archeologiczne. W wielu kulturach neolitycznych groby mężczyzn są bogatsze i większe niż kobiet, a badania kości dowodzą, że panom wiodło się lepiej niż paniom, które były bardziej niż oni niedożywione i przepracowane. Wiele wskazuje na to, że kobiety nie miały wtedy zbyt wiele do powiedzenia, a związek ze znaczącym mężczyzną zwiększał ich oraz ich potomstwu szansę na przetrwanie (często bogatsze groby kobiet znajdują się w pobliżu pełnego darów grobu jakiegoś znaczącego mężczyzny). Według zespołu Moniki Karmin przyczyną, dla której rozmnożyło się tak niewielu mężczyzn, są zmiany kulturowe, jakie zaszły w trakcie rewolucji neolitycznej. Bo choć sam proces przebiegał różnie w różnych częściach świata, zawsze wiązał się z przejściem na osiadły tryb życia, a więc zabraniem terenów łowieckich myśliwym i przekształceniem ich w pola i pastwiska. W momencie gdy człowiek zdecydował się osiąść i uprawiać rolę, stary system, bogowie i społeczne zależności przestały się sprawdzać. Ludzie zaczęli być od siebie zależni, przy czym jedni zyskiwali więcej, inni mniej. Sprytniejsi gromadzili dobra (nadwyżki produkcyjne), a co za tym idzie, również władzę, co spowodowało wykształcenie się warstw wyższych. Aby uzasadnić i utrwalić ich uprzywilejowaną pozycję, wymyślono religie i obrzędy. Czytaj także: Tajemnice neolitycznych kamiennych kręgów Silny system patriarchalny w końcówce neolitu Nowy system ekonomiczny oparty na rolnictwie faworyzował zatem rozwój społeczeństw zhierarchizowanych, w których elita miała możliwość łatwiejszego przekazywania swoich genów. Preferowano już nie najsilniejszych mężczyzn w sensie biologicznym, tylko najbogatszych i „najlepiej ustosunkowanych”, co spowodowało, że rozmnażali się tylko oni i ich synowie. Ostatnio badacze z Uniwersytetu Stanforda – socjolog Tian Chen Zang, matematyk Alan Aw i biolog Marcus Feldman – zaproponowali w artykule w „Nature Communications” inne wytłumaczenie tego fenomenu. Na podstawie obserwacji rozprzestrzeniania się różnych haplogrup na chromosomie Y odrzucili wyjaśnienie, że przyczyną jest rozpowszechnianie osad rolniczych i fakt, że atrakcyjniejsi byli rolnicy niż lokalni łowcy-zbieracze. W końcu okres, kiedy mężczyźni przestają się rozmnażać, ma miejsce nie na samym początku, tyko raczej pod koniec neolitu. Według nich przyczyną nie były też nierówności społeczne, ale silnie pilnowany system patriarchalny, oparty na liniach ojcowskich (patrylinearny). Zredukował on różnorodność męskich chromosomów, bo zakładał, że mający wspólnego przodka mężczyźni pozostawali w rodzinie (w domu), a kobiety pochodziły z zewnątrz. Zarówno badania genetyczne, jak i izotopów strontu z zębów potwierdzają absolutną dominację patrylokalności (żona zamieszkuje w domu męża) w epoce neolitu. Mężczyźni ofiarami wojen toczonych między klanami Drugą przyczyną jest według tria ze Stanforda wzrost konkurencji i jej następstwo, czyli wojny. Grupy mężczyzn tworzących rodzinne klany rywalizowały ze sobą, walczyły o ziemię, dobra i kobiety. Wojny między rodzinami mogły kończyć się wyginięciem całej męskiej linii (zabijano nawet niemowlaki płci męskiej). A zwycięzcy zabierali ze sobą kobiety, które nadal przekazywały swoje geny. Koniec okresu redukowania męskich linii genetycznych badacze wiążą z powstaniem ok. 5 tys. lat temu pierwszych państw i włączeniem struktur rodzinnych w większe i bardziej złożone systemy społeczne. Mężczyźni w neolicie mieli przechlapane! Pomysł Amerykanów wydaje się sensowny, choć da się go podważyć. W końcu człowiek agresję ma w genach i walki prowadzi wcale nie od momentu, gdy zaczął prowadzić osiadły tryb życia, choć z pewnością wtedy stały się one częstsze i lepiej zorganizowane. Być może nie ma jednej odpowiedzi, która tłumaczy, dlaczego tylko niektórzy mężczyźni przekazali swoje geny. Z pewnością jednak badacze będą starali się zgłębić to niezwykle ciekawe zagadnienie. Tak czy inaczej jeśli ktoś myśli, że w dzisiejszych czasach mężczyźni mają pod górkę, bo system patriarchalny trzęsie się w posadach i kobiety zaczynają dominować w obszarach przedtem dla nich niedostępnych – grubo się myli. Jak widać w czasach, gdy tworzyły się systemy patriarchalne, panowie mieli przechlapane, a ich dostęp do kobiet był ograniczony. Mimo gwałtownego wzrostu ludności –bardziej niż kiedykolwiek w dziejach ludzkości. Czytaj także: Czego się boją współcześni mężczyźni IPN otrzymał wyniki badań kości z mogiły. Pochówek ciał nastąpił ok. 60-70 lat dwa tysiące ciał, których szczątki wydobyto na przełomie 2008 i 2009 roku z masowej mogiły w Malborku, zostało pochowane 60-70 lat temu. Taką informację można znaleźć w opinii biegłego Zakładu Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Gdańsku. Wyniki ekspertyzy trafiły już do Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, który wyjaśnia okoliczności powstania Biegły potwierdził, że czas pochówku ciał nastąpił mniej więcej 60-70 lat temu - mówi Maciej Schulz, naczelnik Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu przy gdańskim oddziale IPN. - Wyniki te potwierdzają przyjętą przez nas koncepcję. Część uszkodzeń kości miała charakter przeżyciowy, a więc nastąpiły za życia ofiar. Część nastąpiła przy wydobywaniu ciał z grobu. Co do jednego urazu czaszki nie można wykluczyć, że jest raną do badania w ZMS przekazano tylko kilkanaście próbek kości, to IPN wyklucza, żeby ofiary zginęły w wyniku masowych Jest to mało prawdopodobne, zwłaszcza że w grobie znaleziono tylko parę łusek - mówi wskazuje na to, że znaczna część osób pochowanych w masowej mogile zginęła w wyniku działań wojennych. Mogło to na przykład nastąpić w skutek przysypania przez że grób w Malborku został odkryty 28 października 2008 roku tuż przy pokrzyżackim zamku na terenie pomiędzy ulicami Solną i Piastowską. Stało się to podczas wykonywania prac przygotowawczych do budowy hotelu. Wydobyto najpierw 67 szkieletów i po trzech dniach zorganizowano pochówek na cmentarzu Komunalnym w Malborku. Miejscowa prokuratura wkrótce umorzyła śledztwo, tłumacząc, że nie dopatrzono się znamion przestępstwa obecnie ściganego. 16 listopada 2008 roku jeden z mieszkańców Malborka znalazł na działce kolejne kości leżące na powierzchni, zrobił im zdjęcia i opublikował na forum historycznym. Rozpoczęto ponowne przeszukiwanie miejsca, a prokuratura wznowiła śledztwo. W styczniu 2009 roku śledztwo mające wyjaśnić okoliczności powstania mogiły przejął IPN - między innymi po artykułach w "Polsce Dzienniku Bałtyckim". Ekshumacja ciał trwała, z przerwami, do kwietnia 2009 roku. W tym czasie wydobyto szczątki 2120 osób. Byli to prawdopodobnie mieszkańcy dawnego niemieckiego Marienburga oraz mieszkańcy Prus Wschodnich, którzy na początku 1945 roku uciekali przed nadciągającą Armią Czerwoną, kierując się na zostały pochowane 14 sierpnia 2009 roku na niemieckim cmentarzu w miejscowości Glinna pod Szczecinem. Kości poddane badaniom w ZMS zostaną teraz przekazane Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, a następnie pochowane razem z badań kości nie zamykają śledztwa IPN. Ciągle bowiem nie wiadomo, w jakich okolicznościach powstała mogiła, kto wydał decyzję jej stworzenia. I dlaczego akurat w pobliżu zrujnowanego zamku. Odpowiedzi na te wszystkie pytania mogą się znajdować w rosyjskich archiwach. Wiele wskazuje na to, że grób powstał w czasach radzieckiej komendantury w Malborku - w pierwszej połowie 1945 roku. IPN czeka na dokumenty od kilku Ministerstwo Sprawiedliwości wysłało ponaglenie do strony rosyjskiej o przyspieszenie poszukiwania dokumentów. Trudno powiedzieć, kiedy je otrzymamy - mówi Maciej Schulz. Lista słów najlepiej pasujących do określenia "mogiła z okresu neolitu":KURHANDOLMENKROMLECHDOLMENYNIELOTMEGALITEPOKAKWATERAGRÓBGROBOWIECMENHIRMAUZOLEUMPALEOLITPROTONEOLITAPLIKAERASTAŻRELIKTZNICZETUMBA

mogiła z okresu neolitu